در تازه ترین تجزیه و تحلیل نیچر مشخص شد؛
كارخانه های مقاله سازی بلای جان دنیای علم
بعضی از ناشران مجلات علمی می گویند که با یک تقلب صنعتی و سازمان یافته در مقالات علمی دست و پنجه نرم می کنند و این در شرایطی است که تجزیه و تحلیل اخیر مجله ˮنیچرˮ این مشکل و نحوه کنار آمدن ناشران با آنرا بررسی نموده است.
به گزارش پارسی کاو به نقل از ایسنا و به نقل از نیچر، وقتی "لارا فیشر" متوجه شباهت های اعجاب انگیز بین مقالات پژوهشی ارسالی به مجله RSC Advances شد، به آن مشکوک شد. وی سردبیر این مجله است و می گوید هیچ یک از مقاله ها نویسنده یا موسسه مشترکی ندارند، اما نمودارها و عناوین آنها به طرز نگران کننده ای شبیه به هم هستند و من مصمم شدم که تلاش کنم بفهمم جریان چیست.
یک سال بعد در ژانویه ۲۰۲۱، "فیشر" ۶۸ مقاله را در این تعلیق کرد و سردبیران دو عنوان دیگر را به سبب سوءظن های مشابه پس گرفتند. ۱۵ مقاله هنوز تحت بررسی هستند.
گویا "فیشر" آنچه را که به نظر می آید مقالات ساختگی هستند، پیدا کرده است؛ شرکت هایی که آنها را سفارش می دهند تا مقاله های علمی جعلی منتشر شوند.
طبق گفته نیچر، تمام این نوع مقالات از طرف محققان حاضر در بیمارستان های چین تهیه شده است و ناشر مجلات RSC در لندن در اطلاعیه ای اعلام نمود که قربانی آنچه "تولید سیستماتیک تحقیقات جعلی" است، شده است.
کارشناسان بارها اخطار داده بودند که بعضی از دانشمندان برای کمک به مشاغل خود، مقالات را از شرکتهای شخص ثالث خریداری می کنند. حالا اینکه این ناشر به شکل علنی چیزی را اعلام نموده است که عموماً ناشران مجلات علمی در مورد آن سکوت می کنند، فوق العاده است.
"فیشر" می گوید: ما معتقدیم که این یک کارخانه مقاله سازی است، ازاین رو می خواهیم باز و شفاف باشیم.
وی ادامه داد: مجلات RSC تنها مجلات قربانی این مورد نیستند. ما فقط یکی از ناشرانی هستیم که تحت تاثیر چنین فعالیتهایی قرار گرفته ایم.
تجزیه و تحلیل توسط "نیچر" نشان داده است که از ژانویه گذشته تاکنون، مجلات علمی حداقل ۳۷۰ مقاله را که به صورت عمومی با کارخانه های مقاله سازی مرتبط بودند، پس زدند و و انتظار می رود که خیلی از مقالات دیگر هم پیگیری شود.
این تجزیه و تحلیل نشان داده است که در مجموع، تعداد این مقالات بیشتر از ۱۰۰۰ مطالعه است. ناشران آنچنان نگران این مورد هستند که در سپتامبر گذشته، "کمیته اخلاق نشریات"(COPE) که یک نهاد مشورتی ناشران در لندن است، مجمعی را برگزار کرد که به بحث درباره "دستکاری سیستماتیک روند انتشار مقالات" اختصاص داشت. سخنران میهمان آنها "الیزابت بیک" یک تحلیلگر درستی تحقیقات در کالیفرنیا بود که به مهارت در تشخیص تصاویر تکراری در مقالات معروف است.
"بیک" فکر می کند هزاران مقاله دیگر از این دست در مجلات وجود دارد. او می گوید بیانیه RSC قابل توجه است. بسیار شرم آور است که خیلی از مقالات علمی، جعلی هستند.
در بعضی از مجلاتی که تعداد زیادی مقاله ارسالی جعلی یا مشکوک داشته اند، سردبیران حالا فرآیندهای بررسی خویش را با این هدف که دیگر فریب نخورند، تغییر داده اند. مبارزه با این تقلب صنعتی به بازنگری دقیق تری نیاز دارد و سفارش شده است که سردبیران مثلاً داده های خام را از محققان بخواهند و افراد خاص را جهت بررسی تصاویر استخدام کنند.
ناشران مجله RSC می گویند انتشار مقالات علمی به یک تلاش هماهنگ و متمرکز برای پیشگیری از انتشار تحقیقات جعلی نیاز دارد.
کارآگاهان علمی
در ژانویه ۲۰۲۰، "بیک" و سایر کارآگاهان مقالات که با نامهای مستعار کار می کنند، در وبلاگی که توسط "لئونید اشنایدر" روزنامه نگار علمی اداره می شود، لیستی از بیشتر از ۴۰۰ مقاله انتشار یافته را که به قول آنها احتمالاً از یک کارخانه مقاله سازی ریشه گرفته اند، منتشر نمودند.
تا ماه مارس سال ۲۰۲۱، آنها بیشتر از ۱۳۰۰ مقاله مشکوک را لیست کرده اند.
مجلات علمی آغاز به بررسی این مقالات کرده اند. طبق تجزیه و تحلیل "نیچر"، حدود ۲۶ درصد از مقالاتی که ادعا می شود توسط کارخانه های مقاله سازی تهیه شده اند، پس داده شده اند یا برچسب ابراز نگرانی دارند. بسیاری دیگر هنوز تحت بررسی هستند. بعنوان مثال مجله بیوشیمی سلولی(JCB) در ماه فوریه اعلام نمود که سال قبل سردبیران ۲۳ مقاله از ۱۳۷ مقاله را که ادعا شده حاوی دستکاری تصویری بوده اند، بررسی کردند و مرجوع کردند.
البته مجلات مشکلات کلیه مقالاتی را که دستکاری شده اند، شناسایی نکرده اند. "کریس گراف" مدیر صداقت تحقیق در ماه ژانویه اظهار داشت که کار بررسی ۷۳ مقاله که توسط "بیک" و دیگران شناسایی شده است، به پایان رسیده است و هیچ دلیلی برای اقدام در مورد ۱۱ مقاله پیدا نشده است. ۷ مقاله احتیاج به اصلاح داشتند و ۵۵ مقاله هم مرجوع شدند یا مرجوع خواهند شد.
ناشران تقریباً هیچگاه صریحاً اعلام نمی کنند که یک مطالعه خاص، جعلی است یا توسط یک شرکت سفارش داده شده است، چونکه اثبات آن دشوار است. بعنوان مثال، هیچ یک از مرجوعی های مجلات RSC به صورت مشخص بعنوان مقاله جعلی ذکر نشده است، هرچند که شواهدی در خصوص آن وجود دارد.
اما "نیچر" ۳۷۰ مقاله را از ژانویه ۲۰۲۰ تابحال مرجوع کرده است که همه از طرف نویسندگان حاضر در بیمارستان های چین بوده است. اغلب آنها در سه سال قبل انتشار یافته اند. ناشران همینطور برچسب ابراز نگرانی را به ۴۵ مقاله دیگر زده اند.
تقلب سازمان یافته
"کاتریونا فنل" رئیس خدمات چاپ و نشر در "الزویر"(Elsevier) بزرگترین انتشارات علمی جهان واقع در آمستردام هلند، خاطرنشان می کند: مشکل تقلب سازمان یافته در مجلات علمی تازه نیست و فقط به چین محدود نمی گردد.
وی سال قبل به "نیچر" اظهار داشت: ما شواهدی از تقلب سازمان یافته از چندین کشور دیگر همچون ایران و روسیه دیده ایم.
"الزویر" سال جاری در اطلاعیه ای به "نیچر" اظهار داشت که سردبیران آن سالانه هزاران مقاله احیانا جعلی را ردیابی و از انتشار آن جلوگیری می کنند، هرچند بعضی از آنها از این روند بررسی عبور می کنند و منتشر می شوند.
"شیائوتیان چن" کتابدار دانشگاه "بردلی" در ایلینوی می گوید: مدت زیادی است که چین با مشکل شرکتهای فروشنده مقاله به محققان دست و پنجه نرم می کند.
از سال ۲۰۱۰ تیمی به هدایت "شن یانگ" یک محقق در دانشگاه ووهان چین، نسبت به پیشنهاد وبسایت هایی برای نوشتن مقالات علمی یا دور زدن سیستم های بررسی اخطار داده اند. در سال ۲۰۱۳ مجله "ساینس" گزارشی از بازار تألیف مقاله های تحقیقاتی در چین عرضه داد. در سال ۲۰۱۷، وزارت علوم و فناوری چین(MOST) اظهار داشت که بعد از رسوایی مرجوع شدن ۱۰۷ مقاله در مجله Tumor Biology، رفتارهای نادرست اینچنینی را سرکوب خواهد نمود.
پزشکان در چین یک بازار هدف خاص هستند، چونکه آنها معمولاً برای به دست آوردن ترفیع احتیاج به انتشار مقالات تحقیقاتی دارند، اما آنچنان در بیمارستان ها مشغول کار هستند که امکان دارد وقت انجام این کار را نداشته باشند. در ماه آگوست گذشته، مرجع بهداشت شهرداری پکن سیاستی را وضع و اعلام نمود که طبق آن پزشکی که دوران رزیدنتی را پشت سر گذاشته و می خواهد بعنوان متخصص ارتقا یابد، باید حداقل دو مقاله در نقش نویسنده اصلی در مجلات علمی حرفه ای و سه مقاله در نقش نویسنده اصلی برای تبدیل شدن به یک پزشک ارشد داشته باشد.
"چانگ کینگ لی" پزشک ارشد سابق و محقق گوارش در یک بیمارستان چین که حالا در ایالات متحده زندگی می کند، می گوید: این عناوین بر حقوق و قدرت یک پزشک و همینطور جراحی هایی که مجاز به انجام آنها است، تاثیر می گذارد. وی در مورد تأثیرات آن بر علم چین می گوید: این کار اثرات مخربی دارد. جو مقالات انتشار یافته به زبان چینی خراب شده است، چونکه دیگر به سختی آنها را باور می کنند و یا آنها را مبنا و مرجع مطالعات دیگر قرار نمی دهند.
وی می افزاید: حالا هم این آفت به مجلات بین المللی پزشکی رسیده است.
"فوتائو هوانگ" یک محقق چینی که در دانشگاه هیروشیما در ژاپن کار می کند، می گوید: این حقیقت که مردم از کارخانه های مقاله سازی استفاده می نمایند بر اعتبار چین تاثیر می گذارد. شیوع مقالات مشکل دار بعضی از سردبیران مجلات علمی را به تردید در ارسال مطالب از طرف محققان چینی سوق داده است. افزایش روز افزون این دست مقالات، سبب خسارت به اعتبار تحقیقات برآمده از چین می شود و به صورت فزاینده ای علوم برآمده از این منطقه را مورد تردید قرار می دهد.
چندین سردبیر دیگر هم این نگرانی ها را در مورد تاثیر کارخانه های مقاله سازی تکرار می کنند. "فرانک ردگلد" سردبیر مجله اروپایی Pharmacology می گوید: آنها اعتماد ما را به سایر مقالات دریافت شده از گروه های چینی تضعیف می کنند.
وزارت خانه های علوم و آموزش چین اقداماتی را برای پیشگیری از انتشار مقالات مساله دار انجام داده اند. آنها در فوریه گذشته اطلاعیه ای منتشر نمودند که به موسسات تحقیقاتی همچون بیمارستان ها در خصوص عدم ترویج یا جذب پژوهشگر فقط بر مبنای تعداد مقالاتی که منتشر نموده اند، اخطار می داد و همینطور تصریح کرد که از پرداخت پاداش نقدی برای انتشار مقالات اجتناب کنند.
همینطور در ماه آگوست، چین از معرفی اقدامات مقابله با سوء رفتار در تحقیقات، همچون کوشش برای مهار کسانی که از سوی دیگران مقاله تهیه می کنند، اطلاع داد.
"لی تانگ" که در مورد سیاست های علمی در دانشگاه "فودان" در شانگهای چین تحقیق می کند، امیدوار است که در آینده مقاله های جعلی در چین ساقط شوند، باآنکه او اشاره نمود که این مورد فقط به تحقیقات چینی محدود نمی گردد.
"ردگلد" می گوید که او هنوز شاهد کاهش تعداد نسخه های مشکوک در مقاله هایی که دریافت می کند، نبوده است و تخمین می زند که تعداد آنها حدود ۱۵ مورد در ماه باشد.
علایم جعلی بودن
علایم احتمالی نشان دهنده جعلی بودن مقالات، شامل مقاله هایی از نویسندگان مختلف در موسسات مختلف است که دارای خصوصیت های مشابه نظیر پس زمینه های یکسان و عناوینی که به نظر می آید دارای تنوع در یک مبحث هستند، نمودارهای میله ای با طرح های یکسان که ظاهراً تجربیات مختلف را نشان می دهند یا نمودارهای یکسان تجزیه و تحلیلی که در مطالعه سلول ها استفاده می شود، هستند. به نظر می آید که این مقالات از الگوهای رایج و با کلمات و تصاویر کمی دستکاری شده نوشته شده اند تا هر کدام از مقالات کمی متفاوت به نظر برسند.
یک مشکل ویژه، مقالات زیست پزشکی است که ادعا می کند مناطق ژنتیکی مورد مطالعه را که امکان دارد در سرطان ها نقش داشته باشند، بررسی می کند. "جنیفر بیرن" محقق انکولوژی مولکولی در دانشگاه سیدنی استرالیا با کشف این نکته که جزئیات تجربی آنها گاهی اوقات توالی یا معرف های نادرست نوکلئوتیدی را ذکر می کند، در افشای مقالات جعلی از این نوع تخصص دارد، به صورتی که انجام آزمایش های توصیف شده امکان پذیر نیست. خیلی از این مقالات احتمالاً صرفا با تغییر نوع سرطان یا ژن های درگیر در این مطالعه عرضه شده اند، باآنکه اثبات این که از کارخانه های مقاله سازی هستند، دشوار می باشد.
"بیک" در مجمع COPE در سپتامبر گذشته نشانه های دیگری را برای سردبیران متذکر شد تا از آنها مراقبت شود، همچون مقاله هایی از بیمارستان های چین و دست نوشته هایی با آدرس های ایمیلی که به نظر نمی رسد با هیچ یک از نامهای نویسندگان در ارتباط باشد.
سردبیران در این بخش همینطور خاطر نشان کردند که یک سیستم پردازش دست نوشته معروف به "ScholarOne" هنگام ارسال مطالب می تواند فعالیت غیرمعمول را پرچم گذاری کند. گفتنی است که اخطار این سیستم در تحقیقات RSC هم نقش مهمی ایفا کرده است.
ناشران و سایرین که با کارخانه های مقاله سازی می جنگند، گمان می کنند که فقط نوک کوه یخ را می بینند. "بیک" می گوید: امکان دارد هزاران مقاله جعلی دیگر وجود داشته باشد که کار بهتری در پنهان کردن خود داشته اند.
سردبیران در همایش COPE گفتند که در علومی مانند علوم کامپیوتر، مهندسی، علوم انسانی و اجتماعی هم این مقالات مشکوک دیده می شوند.
کارشناسان می گویند این مورد به صورت کلی برای علم مضر است، چونکه سبب می شود دانش و دانشمندان غیرقابل اعتماد شوند. همینطور نگران هستند که با انتشار این مقالات جعلی در مجلات علمی، ژن ها با سرطان های خاصی مرتبط شوند و در فراتحلیل ها گنجانده شوند.
مقالات زامبی وار
سردبیران مجلات علمی می دانند که اگر نسخه هایی را که گمان می کنند جعلی است، رد کنند، امکان دارد این مقالات برای همیشه از بین نروند. چون که این نسخه های جعلی می توانند همزمان به چندین مجله ارسال شده باشند. ازاین رو حتی اگر یک ویراستار هم یکی از آنها را در هنگام بررسی تشخیص ندهد، امکان دارد شاهد انتشار آن باشیم.
بعنوان مثال در سال ۲۰۱۸ یکی از سردبیران با ۱۳ مقاله جعلی مواجه گردید که به دفتر مجله ارسال شده بودند و دریافت که همه آنها در مجلات دیگر چاپ شده اند. تابحال تنها سه مقاله از آنها تعلیق شده است و یک مقاله هم برچسب زده شده است.
خیلی از مجلات علمی هم اکنون برای مقابله با تقلب سازمان یافته فرآیندهای بررسی مقاله خویش را تغییر داده اند. بعنوان مثال بعضی از مجلات مانند "الزویر" دامنه بررسی خویش را تغییر داده اند تا به مباحثی که به نظر می آید مورد توجه ویژه کارخانه های مقاله سازی باشند، توجه ویژه ای داشته باشند. خیلی از ناشران هم می گویند که سیاست های خویش را به روز کرده اند و از نویسندگان مقالات، داده های خام را در هنگام ارسال مقاله خود درخواست می کنند. درخواست داده های خام یکی از اصلی ترین راه هایی است که ناشران می توانند وجود مشکل را در مقالات تشخیص دهند و پیگیری کنند. اما سردبیران می دانند که حتی داده های خام هم می توانند جعل شوند.
کارشناسان می گویند درخواست داده های خام تضمین مطلق نیست، چونکه میتوان داده ها را جعل کرد. این روش فقط یک عامل بازدارنده است.
کارشناسان می گویند به محض شروع تحقیقات و درخواست داده های خام، بعضی از نویسندگان مقالات به سرعت خواستند که مقالات خویش را پس بگیرند.
مصائب پیش رو
ناشران می گویند که آنها در به اشتراک گذاشتن اطلاعات بین مجلات علمی محدود هستند، چونکه حتی عناوین درون مقالات از یکدیگر مستقل هستند. آنها از به اشتراک گذاشتن اطلاعات بین عناوین یا ناشران درباره نویسنده ای که امکان دارد افترا به وی وارد شود، احتیاط می کنند و قوانین محافظت از داده هم مانع از اشتراک گذاری داده های شخصی نویسندگان می شود.
هنگامی که جاعلان بدانند که می توانند مقاله ای را به عنوانی خاص در یک مجله منتشر کنند، امکان دارد در آنجا همچنان به انتشار بپردازند. بنابراین به نظر می آید بعضی از مجلات بیشتر از سایرین تحت تاثیر قرار گرفته اند. یک مجله معروف به European Review for Medical and Pharmacological Sciences، ۱۸۶ مقاله را از ژانویه ۲۰۲۰ تابحال مرجوع کرده است که اغلب آنها توسط "بیک" و تیمش پرچم گذاری شده بود. "آنتونیو گاسبارینی" یکی از سردبیران این مجله می گوید: ما از مشاهده این تحقیقات شوکه شدیم.
خیلی از مجلات آغاز به استخدام تحلیل گران کرده اند تا در هنگام ارسال مقالات به دفتر مجله، مشکلات را کشف کنند. بعنوان مثال سال قبل ۱۱ نفر استخدام شدند و آموزش داده شدند تا تصاویر دستکاری شده را در ۲۴ مجله تشخیص دهند.
ناشران مایل هستند که بعضی از این مراحل غربال گری را خودکار کنند. خیلی از آنها با همکاری گروه های تحقیقاتی برای تولید نرم افزاری که بتواند تصاویر تکراری را در مقالات انتشار یافته شناسایی کند، تلاش می کنند. "ایزبرند جان آلبرسبرگ" مدیر یکپارچگی تحقیق در "الزویر" می گوید: این نرم افزار در حال پیشرفت است، اما هنوز توانایی بررسی خیلی از مقالات را در سطح گسترده ندارد. برای انجام این کار هم به یک پایگاه داده مشترک غول پیکر از تصاویر نیاز است که ناشران بتوانند تصاویر را از نظر تکرار بین مقاله ها بررسی نمایند. وی پیشبینی می کند که وقتی نرم افزار تکمیل شود، از پس این کار برمی آید.
"سوزان فارلی" مدیر تحقیق و صحت تحقیق در مجله Springer Nature مستقر در لندن می گوید: من فکر می کنم که آمار ارسال مقالات جعلی کاهش پیدا کند. کارخانه های مقاله سازی می دانند که ناشران در تشخیص موارد جعلی در حال بهتر شدن هستند و مشتریان این شرکتهای جاعل هم می دانند که هم اکنون عواقب جدی تری برای آنها وجود دارد.
اما در عین حال برخی کارشناسان نگران هستند که بدین واسطه جاعلان هم پیشرفت کنند و از اشتباهات آشکار بپرهیزند و یک مسابقه شکل بگیرد که بازنده آن دنیای علم باشد.
منبع: پارسی كاو
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب