حس ششم چیست؟
پارسی کاو: یکی از برندگان نوبل، در پروژه ای ۱۴.۲ میلیون دلاری با هدف رمزگشایی از نحوه نظارت سیستم عصبی بر اندام های داخلی، بدنبال یافتن رویکرد های جدیدی برای درمان اختلالات خودایمنی و دردهای مزمن است.
تینا مزدکی_مغز شما چه طور تشخیص می دهد که زمان نفس کشیدن فرا رسیده، فشار خونتان افت کرده یا بدن درحال مبارزه با عفونت است؟ کلید این پروسه در حس درون پایی (Interoception) نهفته است؛ پروسه کمتر شناخته شده ای که از راه آن، سیستم عصبی بطور مداوم سیگنال های داخلی را نظارت و تفسیر می کند تا عملکردهای حیاتی بدن ثابت بمانند.
حالا، پژوهشگران Scripps Research و Allen Institute برای توسعه نخستین نقشه یا اطلس جامع این شبکه حسی داخلی، جایزه تحقیقات تحول آفرین مدیر NIH را دریافت کرده اند. رهبری این پروژه را آردم پاتاپوتیان، دانشمند علوم اعصاب برنده جایزه نوبل، با همکاری لی یی، رییس کرسی شیمی و زیست شناسی شیمیایی در Scripps Research، و بوسیلیجا تاسیچ، مدیر ژنتیک مولکولی در Allen Institute، بر عهده خواهند داشت. شین جین، استادیار Scripps Research، به عنوان محقق همکار، بخش شناسایی ژنومی و انواع سلولی پروژه را هدایت خواهدنمود. این طرح با ۱۴.۲ میلیون دلار بودجه NIH برای پنج سال آینده پشتیبانی می شود. پاتاپوتیان می گوید: «تیم ما مفتخر است که NIH از نوع همکاری علمی مورد نیاز برای مطالعه چنین سیستم پیچیده ای حمایت می کند.»
رمزگشایی سیگنال های درونی پاتاپوتیان که در سال ۲۰۲۱ بطور مشترک جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی را برای کشف سنسورهای سلولی لمس دریافت کرد، از این جایزه NIH استفاده خواهدنمود تا به همراه تیمش، حس درون پایی را رمزگشایی کند. یی محقق مؤسسه پزشکی Howard Hughes اضافه می کند: «امیدواریم نتایج ما به دانشمندان دیگر کمک نماید تا سؤالات جدیدی در مورد نحوه هماهنگی اندام های داخلی و سیستم عصبی مطرح کنند.»
جایزه تحقیقات تحول آفرین که در سال ۲۰۰۹ تأسیس شد، از پروژه های میان رشته ای که از مرزهای متعارف عبور کرده و مسیرهای جدیدی را در علم می گشایند، حمایت می کند. این جایزه بخشی از برنامه تحقیقاتی با «ریسک بالا، پاداش بالا» صندوق مشترک NIH است که ایده هایی را ترویج می دهد که هدفشان پر کردن شکاف های بزرگ در درک ما از سلامت انسان است؛ تلاش هایی که امکان دارد در کانال های سنتی برای تامین مالی با مشکل مواجه شوند.
بر خلاف حواس کلاسیک مانند بویایی، بینایی و شنوایی که بیرونی بوده و به اندام های حسی تخصصی وابسته هستند، حس درون پایی از راه شبکه ای از مسیرهای عصبی عمل می کند که عملکردهایی مانند گردش خون، گوارش و فعالیت ایمنی را نظارت می کنند. از آنجائیکه این سیگنال ها از عمق بدن می آیند و اغلب در خارج از آگاهی خودآگاه پردازش می شوند، درون پایی اغلب به عنوان «حس ششم پنهان» ما توصیف می شود.
حس درون پایی با وجود اهمیتش، به سبب پیچیدگی از گذشته نادیده گرفته شده است. سیگنال های اندام های داخلی به شکل گسترده پخش و اغلب با هم همپوشانی دارند و جداسازی و اندازه گیری آنها دشوار است. نورون های حسی که این پیام ها را حمل می کنند، در بافت هایی از قلب و ریه ها گرفته تا معده و کلیه ها، بدون مرزهای تشریحی واضحی تنیده شده اند.
شین جین، لی یی و آردم پاتاپوتیان. ساخت نخستین اطلس درون پایی با حمایت NIH، این تیم نحوه اتصال نورون های حسی به طیف وسیعی از اندام های داخلی، همچون قلب و دستگاه گوارش را ترسیم خواهدنمود. پژوهشگران قصد دارند با استفاده از نتایج خود، یک اطلس جامع بسازند که این مسیرهای عصبی را از نظر تشریحی و مولکولی لیست بندی می کند.
بخش تشریحی پروژه، نورون های حسی را برچسب گذاری می کند و سپس از تصویربرداری کل بدن برای ردیابی مسیر آنها از نخاع به اندام های مختلف استفاده می نماید که یک نقشه سه بعدی دقیق از مسیرها و الگوهای شاخه دار بوجود می آورد. در بخش مولکولی، پژوهشگران از نمایه سازی ژنتیکی برای شناسایی انواع مختلف سلول های نورون های حسی استفاده می کنند که به عنوان مثال، نشان میدهد نورون هایی که سیگنال ها را از روده می فرستند، چه طور با نورون های در رابطه با مثانه یا بافت چربی تفاوت دارند. این مجموعه های داده مکمل، در کنار هم نخستین چارچوب استاندارد شده را برای ترسیم سیم کشی حسی داخلی بدن تولید خواهند کرد.
تیم همین طور امیدوار است با رمزگشایی حس درون پایی، اصول اساسی ارتباط بدن و مغز را کشف کند که می تواند رویکرد های جدیدی را برای درمان بیماریها هدایت کند. اختلال در تنظیم مسیرهای درون پایی در وضعیت مختلفی از اختلالات خودایمنی و درد مزمن گرفته تا تخریب عصبی و فشار خون بالا نقش داشته است.
جین که از پژوهشگران Howard Hughes Medical Institute Freeman Hrabowski Scholar است، می گوید: «حس درون پایی برای تقریبا هر جنبه ای از سلامتی ضروریست، اما بازهم یک مرز تا حد زیادی کشف نشده در علوم اعصاب باقیمانده است. با بوجودآوردن نخستین اطلس این سیستم، هدف ما اینست که پایه ای را برای درک بهتر این مساله بگذاریم که چه طور مغز تعادل بدن را حفظ می نماید، چه طور این تعادل می تواند در بیماری مختل شود و چطور می توان آنرا بازیابی کرد.»
منبع: scitechdaily
منبع: parsikav.ir
این مطلب پارسی کاو را پسندیدین؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات کاربران پارسی کاو در مورد این مطلب